Blog
Co to jest leasing zwrotny i na czym polega?
Leasing operacyjny i finansowy dla większości przedsiębiorców stanowią znane i chętnie wykorzystywane instrumenty finansowania inwestycji. Nie wszyscy jednak znają i rozumieją mechanizm działania leasingu zwrotnego, który stanowi ich odmianę. Leasing zwrotny to najprościej ujmując sposób na uwolnienie środków „zamrożonych” w składnikach majątku firmy, które mogą pomóc przedsiębiorstwu wyjść z trudnej sytuacji ekonomicznej i poprawić jego płynność finansową. Czym jest i na czym dokładnie polega leasing zwrotny?
Leasing zwrotny – co to takiego?
Leasing zwrotny (ang. sale and lease back) polega na tym, że przedsiębiorca w pierwszej kolejności sprzedaje firmie leasingowej przedmiot stanowiący środek trwały w jego firmie, a następnie bierze ten składnik majątku w leasing. Dzięki temu przedsiębiorca może w dalszym ciągu korzystać z przedmiotu w ramach zawartej umowy leasingu i jednocześnie ma zapewnione dodatkowe środki z jego sprzedaży. Zarówno sprzedaż środka trwałego przez przedsiębiorcę, jak i późniejsze jego użytkowanie na podstawie umowy leasingowej dokumentowane są fakturami, które leasingobiorca może korzystnie rozliczać. Na mocy umowy cywilnoprawnej przedsiębiorca zyskuje więc prawo do dalszego korzystania z tego przedmiotu, ale na warunkach, które zostały określone w umowie leasingowej.
Leasing zwrotny polega więc na tym, że z chwilą zawarcia umowy, prawowitym właścicielem przedmiotu sprzedaży staje się firma leasingowa, ale użytkuje go nadal przedsiębiorca. Dlatego też samochody osobowe czy specjalistyczne maszyny oraz urządzenia, które są użytkowane w przedsiębiorstwie, nie opuszczają nawet swojego dotychczasowego miejsca, pozostając nadal w siedzibie leasingobiorcy. Zmienia się jednak właściciel i forma korzystania z danego przedmiotu, gdyż od tej pory jest on leasingowany. Leasingobiorca w tym przypadku może skorzystać z leasingu zwrotnego finansowego (inwestycyjnego, kapitałowego) lub operacyjnego (usługowego).
Reasumując – leasing zwrotny opłaca się więc przede wszystkim przedsiębiorcom, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji finansowej lub potrzebują dodatkowych środków na niezbędne w firmie inwestycje. Dzięki tej formie leasingowej mogą oni sprzedać swoje środki trwałe, nie tracąc przy tym możliwości dalszego ich użytkowania. Tym sposobem przedsiębiorca uwalnia środki finansowe i zyskuje płynność, dzięki której np. może spłacić zadłużenia lub zakupić sprzęt niezbędny do dalszego rozwoju przedsiębiorstwa.
Kwestia leasingu zwrotnego dokładnie wyjaśniona została w Uchwale nr 16/11 Komitetu Standardów Rachunkowości z dnia 13.12.2011 r. w sprawie przyjęcia znowelizowanego Krajowego Standardu Rachunkowości nr 5 “Leasing, najem i dzierżawa”, a dokładniej w rozdziale VIII.
Kto może skorzystać z leasingu zwrotnego i dlaczego jest on opłacalny?
Najczęściej z leasingu zwrotnego korzystają przedsiębiorcy, którzy chcą uwolnić środki finansowe, a nie mogą pozwolić sobie na sprzedaż majątku firmy, dzięki którym ona funkcjonuje. Leasing zwrotny jest odpowiedni dla firm, którym grozi brak płynności finansowej, spowodowany zmianami na rynku, brakiem zleceń czy sezonowością niektórych usług. Jest więc on odpowiednim rozwiązaniem dla podmiotów zadłużonych, które nie muszą dzięki temu zaciągać dodatkowych kredytów lub pożyczek.
Leasing zwrotny przede wszystkim:
- Uwalnia zamrożone środki finansowe – uzyskane tym sposobem środki, przedsiębiorcy mogą przeznaczyć na spłatę długów, opłacenie pracowników czy utrzymanie lokalu, dzięki czemu firma może przetrwać ciężki dla niej czas. Uwolnienie środków finansowych przy pomocy leasingu zwrotnego nie pozbawia przedsiębiorcy dostępu do przedmiotów leasingu. Takie udogodnienie pozwala uniknąć przestojów w funkcjonowaniu firmy (pracownicy mogą korzystać z urządzeń, maszyn, samochodów czy sprzętów komputerowych, które są niezbędne do pracy).
- Umożliwia inwestowanie – finansowanie w leasingu zwrotnym umożliwia nie tylko podniesienie się z trudnej sytuacji finansowej. Jest to sprawdzony sposób na odmrożenie środków finansowych, które mogą posłużyć do dalszych inwestycji i tym samym rozwoju firmy. Być może nadarzy się wyjątkowa okazja, która umożliwi dalszy rozwój przedsiębiorstwa. Umowa leasingu zwrotnego pozwala zrealizować inwestycję i jest szansą na rozwój przedsiębiorstwa.
- Jest alternatywą dla kredytów i pożyczek – przedsiębiorstwa, które znalazły się w ciężkiej sytuacji finansowej lub planują rozwój firmy poprzez inwestycje, nie muszą zaciągać pożyczek lub kredytów, tylko skorzystać z opcji leasingu zwrotnego, który jest korzystny podatkowo.
- Umożliwia ponowne nabycie wcześniej sprzedanego przedmiotu – co również ważne, przedsiębiorca nie traci bezpowrotnie prawa do sprzedanego wcześniej firmie leasingowej przedmiotu. Po zakończeniu okresu trwania umowy leasingowej przedsiębiorca może na nowo stać się prawnym właścicielem przedmiotu sprzedaży. Może zdecydować się na jego wykup (w przypadku leasingu operacyjnego) lub stać się ponownie jego właścicielem po uiszczeniu ostatniej raty (leasing finansowy).
Przedmioty leasingu zwrotnego
Leasingowi zwrotnemu podlegają środki trwałe, które są własnością przedsiębiorcy wnioskującego o taki sposób finansowania. Zwyczajowo przedmiotem leasingu zwrotnego są samochody osobowe, dostawcze, ciężarowe i specjalistyczne, maszyny i urządzenia, sprzęt komputerowy, maszyny budowlane, a także nieruchomości i budynki biurowe.
Co ważne, wartość przedmiotów w leasingu zwrotnym oceniana jest na dzień podpisania umowy, a wyceny dokonuje uprawniony rzeczoznawca. To właśnie tutaj upatruje się największą wadę leasingu zwrotnego, gdyż wartość ze sprzedaży przedmiotu, wskutek wyceny, może okazać się niższa, od tej której spodziewał się przedsiębiorca.
VAT i podatek dochodowy w leasingu zwrotnym
Sprzedaż środka trwałego w leasingu zwrotnym jest opodatkowana. Przedsiębiorca, sprzedając przedmiot firmie leasingowej, osiąga przychód i od takiej transakcji należy zapłacić podatek dochodowy oraz VAT.
Jednak co ważne, w przypadku umowy leasingu zwrotnego, przedsiębiorca może wciąż zaliczać w koszty wartość rat leasingowych oraz rozliczać podatek VAT.
Leasing zwrotny – czy to się opłaca?
Taka forma jest opłacalna, gdy przedmiot leasingu ma dużą wartość, wtedy można odmrozić spore aktywa finansowe umożliwiające przedsiębiorstwu powrót do płynności finansowej sprzed kryzysu lub dalsze inwestycje. Ponadto z tego tytułu można uzyskać korzyści podatkowe charakterystyczne dla leasingu, dlatego w wielu przypadkach leasing zwrotny opłaca się bardziej niż zaciągnięcie pożyczki.